Speltbrood

Spelt boterhammen, volkoren speltbrood of breekbrood? Je maakt het allemaal zelf met dit basisrecept!

Spelt is een graansoort die al duizenden jaren gegeten en verbouwd wordt. Daarom wordt spelt vaak een echt oergraan genoemd. Net als tarwe bevat spelt gluten en is het verkrijgbaar als speltbloem en volkoren speltmeel. Er zijn ook speltvlokken (die je net zoals havermout kunt bereiden) en gepofte spelt voor bij een heerlijk ontbijtje met melk of yoghurt. Met speltmeel en ons basisrecept bak je zelf een heerlijk vers speltbrood!

De gluten in spelt zijn een stuk gevoeliger dan de gluten in harde tarwe. Om ze niet te beschadigen en een zo luchtig mogelijk te brood te bakken is het zaak om voorzichtig te kneden. Vaak is het al voldoende om de ingrediënten met de hand goed te mengen door het deeg een paar minuten tussen je vingers door te “persen”.

• Aantal porties: 1 medium brood
• Bereidingstijd: 20 min. + 2 uur wachttijd + 35 min. oventijd
• Keukenbenodigdheden: kom, deegschraper en brood- of cakeblik

Bereidingswijze

1. Zet alle ingrediënten klaar.

2. Meng het speltmeel, bloem en gist door elkaar. Voeg het water toe en kneed met de hand door elkaar.

3. Voeg het zout en de boter toe en kneed met de hand in vijf minuten tot er een elastisch deeg ontstaat waar je een vliesje van kunt trekken.

4. Stort het deeg op een schoon werkblad. Vorm een bol van het deeg door steeds een punt naar het midden te trekken. Draai het deeg met behulp van een deegschraper om. Zet de bol licht op spanning door het deeg een paar keer rustig over het werkblad naar je toe te trekken. 

5. Doe een drupje olie in een kom en wentel het deeg hier voorzichtig doorheen, zodat het deeg rondom bedekt is met een dun laagje olie. Dek de kom af met vershoudfolie en laat 60 minuten (of tot het in volume is verdubbeld) tochtvrij op kamertemperatuur rusten. Een keukenkastje of oven die uit staat is bijvoorbeeld een goede plek.

6. Haal het deeg met een deegschraper uit de kom. Leg het op een werkblad en druk het met de hand in alle richtingen uit tot een liggende rechthoek.

7. Sla de rechterzijde van het deeg naar binnen tot iets over het midden en doe hetzelfde met de linkerzijde, zodat een trapezevorm ontstaat. Maak de bovenste rand iets korter dan de lengte van het bakblik. 

8. Rol het deeg van boven naar beneden naar je toe op. Druk de onderzijde steeds iets aan, zodat een strakke rol ontstaat. Knijp de naad van het deeg zorgvuldig dicht.
Optioneel: Bestrijk de bovenkant van het brood licht met melk of water en rol het door speltvlokken of een andere topping naar keuze (zie variaties). 

9. Vet een broodvorm licht in met olie en leg de deegrol met de naad naar beneden in de vorm. Dek losjes af met een ingevet stuk vershoudfolie, zet weer tochtvrij weg op kamertemperatuur en laat nog eens 45-60 minuten (of tot het bijna in volume is verdubbeld) rijzen. 

10. Verwarm de oven voor op 210ºC. Bak het brood in 35 minuten goudbruin en gaar. Verwijder direct uit de vorm en laat het brood helemaal afkoelen voor het aansnijden. Geniet van je zelfgebakken brood!  

Tip: Zet een paar ijsblokjes in een hittebestendig schaaltje onder in de oven wanneer je het brood erin doet. Dit zorgt voor stoom in de oven, waardoor het brood beter rijst. Doe de deur van de oven halverwege de baktijd kort open en meteen weer dicht om de stoom te laten ontsnappen zodat het brood daarna mooi kan kleuren. 

Speltbrood toppings, volkoren speltbroodjes en andere variaties

Je kunt je zelfgebakken brood voor het de oven ingaat voorzien van een topping. Het is altijd een goed idee om de ingrediënten terug te laten komen in de presentatie, daarom zijn spelt- of meergranenvlokken een voor de hand liggende keuze. Zonnebloempitten zijn ook heerlijk combinatie met de notige smaak van spelt. Ga je liever voor naturel? Dan kun je het brood als het net uit de oven komt eventueel nog bestrijken met een beetje boter voor een mooie glans. 

Met dit basisrecept kun je één brood bakken, maar je kunt er natuurlijk ook meerdere kleine broodjes of een breekbrood mee maken. Pas indien nodig de baktijd aan. 

Voor een meer rustieke look kun je precies hetzelfde recept gebruiken voor een vloerbrood. Je bakt het brood dan op een meeverwarmde (pizza)steen of in een gietijzeren pan in plaats van een broodblik. Snij het brood voor het bakken aan de bovenkant in. Indien je een gietijzeren pan gebruikt verwijder je het deksel halverwege de baktijd.  

Liever een zachter brood? Gebruik alleen speltbloem in plaats van volkoren speltmeel en vervang het water in dit recept door (karne)melk. Juist fan van volkoren? Vervang een groter deel van het speltbloem door volkoren speltmeel. Experimenteer met de verhoudingen of voeg andere soorten meel toe voor een meergranenbrood. We zijn benieuwd naar jullie creaties!